" عبادت " هنوز يوروم ياپيلمامش

 

 ياپديغمز عبادتلردن نەدن ذوق آلامييورز؟

ياپديغمز عبادتلردنفرقندە اولمادن محقّق لذت آلييورز. فقط بو   لذتيلايقيلەنەدن حسّ ايدەمييورز؟

:جواب

أوڭجەلكلە بيلينمسي گركن؛ انسان ياراتيليش غايەسي اولان عبادتي ذوق آلمق ايچون دگل سادەجە اللّٰه (ج ج) رضاسي ايچون ياپمليدر. عبادتدن ذوق آلينمامسي عبادتڭ تركي ايچون گچرلي بر سبب اولاماز. عبادت لذتنە انگل اولان معنوي خستەلقلر و علاجلرندن بر قاچني شويلە صيرەلايابيليرز.

 

گناهلر ايمان ضعيفلگنە سبب اولديغي گبي، عبادتدن لذت آلمەيە دە انگل

اولور

 

”مؤمنڭ ايشلەدیگي هر گناه قلبندە سياه بر نقطە ميدانە گتيرر. توبە ايدوب كوتولكدن صييريلارق عفو ديلەينجە، او سياه نقطە قلبندن سيلينير. اگر گناهە گناه اكلرسە سياه نقطەلر چوغالوب قلبنى قاپلار.“( بخاري)

ناصلكە خستە بر انسان يیدیگي و ايچديگي شيلردن تام لذت آلاماز. و لذت آلامامسي اوڭا صيقينتي ويرر. خستەلغنى تداوي ايدەجك دوقتور و علاجە احتياج طويار.

بونڭ گبي، گناهلرڭ تكرار تكرار ايشلنمەسيلە دە ايمانڭ مركزي اولان قلبدە سياه نقطەلر اولوشور. بو طورومدە ايماني ضعيفلادیغي ايچون انسان ياپديغي عبادتلردن تام ذوق آلاماز. 

 

بو حالڭ تداويسي ايسە پیشمانلق طويارق سوركلي توبە و استغفار گتيرمكدر. توبە؛ ايشلنن گناهي ترك ايتمك و بر داها او گناهە دونمەمكدر. پیشمانلق ايسە؛ هم او گناهي ترك ايتمك، هم دە بر داها او گناهە دونمەمەيە بر نيتدر.

“گرچك توبە گناهي ايشلەدیگڭ آندە پیشمانلق طويمەڭ، اللّٰهدن عفويڭى ديلەمەڭ صوڭرە دە او گناهي بر داها هيچ ايشلەمەمەڭدر.“( ابن ابي ختم)

 

دنيا ايشلريلە چوق مشغول اولمق عبادتدن لذت آلمەيە انگلدر

 

”دنيانڭ بوللغي سزي اللّٰهە عبادتدن مشغول ايتمشدر. آدم اوغلي طورمادن ”مالم مالم“ دييە تپينييور. اي آدم اوغلي! عجبا سنڭ مالڭدن سنڭ ييوب بيتيرديگڭ، گيیوب اسكيتديگڭ ويا صدقە ويروب ابديًا دفترينە يازديرديغڭ باشقە بر شي وارمي؟“( مسلم)

زماننڭ چوغني دنيا ايشلرينە يوغونلاشارق گچيرن بر انسان ياپديغي عبادتە گركديگي شكلدە كنديني ويرەمز. چونكە عقل، قلب و بدن دنيا ايشلريلە مشغول اولمەيە آليشير. عبادتە آييرديغي او قيصەجق وقتدە دە روحي آرزو ايتديگي ذوقي آلاماز. 

حالبوكە انسانە ويريلن عمر، دنيانڭ گچيجي راحتنى تأمين ايتمك ايچون دگل، جناب حقّڭ رضاسني قازانوب جنّتە گيرمك ايچوندر.

 

ريا عبادتڭ لذتنى آلير

 

”كە اونلر نمازلرندن غفلت ايدنلردر ( اوڭا اهمّيت ويرمزلر) . اونلركە رياكارلق ( گوستريش ايچون عبادت) ايدرلر.“( ماعون، ٥-٦)

ريا، بر اييلگي ويا گوزل بر عملي اللّٰهڭ رضاسني قازانمق نيتيلە دگل دە، انسانلرڭ بگنيسي ايچون ياپمەيە دينير. 

ريا، چوق گيزلي اولديغي ايچون فرق ايديلەمەيەبيلير. فقط بعض علامتلري واردر. اڭ آچيق علامتي، انسانلرڭ كنديسنڭ ياپديغي عبادتدن خبردار اولمەلرينى ايستەمسيدر. ديگر بر علامتي دە چيقار بكلنتيسي، سوگي قازانمق و تقدير طوپلامق هوسيدر.

رسول اللّه (ع ص م) بويورديلركە: 

"شهيد، عالم و زنگين قيامت گونندە جناب حقّڭ حضورينە گتيريلير. اللّٰه (ج ج) شهيدە: ”نيچون ئولديرولديگني صورار.“ او دە:

"سنڭ يولڭدە جهاتلە امر اولوندم. بن دە ئولديرولنجەيە قدر صاواشدم" دير. جناب حقّ اوڭا:

”يالان سويلەيورسڭ. بالعكس سن ”فلانجە جسوردر“ دیسينلر دييە دوشوندڭ و بو دە سويلندي“ بويورور. صوڭرە مال صاحبي گتيريلير. اللّٰه (ج ج) اوڭا:

”سڭا ويرديگملە نە عملدە بولوندڭ؟“ دييە صورار. مال صاحبي دە:

”صلۀ رحمدە بولونور و سنڭ يولڭدە خرجاردم“ دير. اللّٰه دە اوڭا: ”يالان سويلەيورسڭ، بالعكس سن: ”فلانجە جومرددر“ دیسینلر دييە بوني ياپدڭ و بو دە دينيلدي“ دير.

صوڭرە دە جناب حقّڭ حضورينە علم أوگرنن، أوگرتن و قرآن اوقويان كيمسە گتيريلير. اللّٰه (ج ج) اوڭا: 

”بو نعمتلرم قارشيلغندە نە عمل ياپدڭ؟“ دييە صورار. او دە: ”علم أوگرندم، باشقەلرينە دە أوگرتدم، رضاڭ ايچون قرآن اوقودم“ دير. جناب حقّ دە اوڭا:

”يالان سويلەدڭ، انسانلر سڭا حرمت ايتسينلر دييە علم أوگرتدڭ بويلەلكلە قارشيلغنى آلدڭ“ دير. داها صوڭرە امر ايديلير بو أوچ كيشي يوزي قوين سوروكلنەرك جهنّم آتشنە آتيلير. ( بخاري، مسلم)

ايشتە بو سببلردندركە؛ ريا عبادتڭ مقبوليتنى قالديراجغي گبي معنوي لذتنى دە آلير.

عبادت ايدن كيشي ريادن قورتولمق ايچون، أوڭجەلكلە نيتنى قونترول ايتمەليدر. يعني عبادتنى كيمي راضي ايتمك ايچون ياپديغني دوشونمليدر.

بر مسلمان دە عبادتلريني اخلاص ايلە ياپمقلە مكلّفدر. اخلاص ايسە سادەجە اللّٰهڭ رضاسني اساس طوتمق ديمكدر.

عبادتيلە سوگي و تقدير بكلنتيسي ايچندە اولان انسان بيلمليدركە: اللّٰه (ج ج) انسانە بر شي ويرمدكدن صوڭرە گوستريش ياپديغي انسانلر اوڭا هيچ بر شي ويرەمز.

 

حرام و شبهەلي شيلر ييمك عبادتڭ مقبوليتنە انگل اولور

 

بر مسلمان يیدیگي غدالرڭ مادي تميزلگنە دقّت ايتديگي گبي، معنوي تميزلگنە دە دقّت ايتمەليدر. معنوي تميزلك حرام و شبهەلي شيلردن قاچينمقلە اولور. چونكە بونلر انسانڭ ياپديغي عبادتڭ مقبوليتنە و ذوق آلمەسنە بيوك بر انگلدر.

”اي انسانلر! ير يوزندە بولونانلردن حلال و تميز اولانلريني ييڭ.“( بقرە، ١٦٨) آيتي رسول اللّهڭ (ع ص م) ياڭندە اوقوننجە سعد بن ابي وقّاص آياغە قالقدي و:

”يا رسول اللّه اللّٰهە بني دعاسي مقبول كيمسە ياپمسي ايچون دعا ايت“ ديدي. بونڭ أوزرينە رسول اللّه (ع ص م):

”يا سعد! حلال يي دعاڭ مقبول اولور. محمّدي قدرت و ارادەسيلە ياشاتان اللّٰهە يمين ايدرمكە، معدەسنە حرام بر لقمە اينديرن قولڭ قرق گون هيچ بر عملي قبول ايديلمز. بنيەسي حراملە بسلەنن بر قولە اڭ لايق اولان شي جهنّمدر.“ بويوردي. ( طبراني)

”حلال آچيقدر. حرام دە آچيقدر، آرالرندە شبهەلي شيلر واردر.

شبهەلي يي بيراقان البت حرامي بيراقير، شبهەلي يە جسارت ايدن حرامە ياقلاشمش اولور. حراملر، گناهلر اللّٰهڭ قوروسي، ياساق يريدر. بورادە يعني ياساق بولگە ياقينندە قويون گودن چوبان ياساغە ياقلاشمش اولوركە، ايچنە گيرمسي محتملدر.“( بخاري)

شبهەلي غدالر حرام يا دە حلال اولديغي بللي اولمايانلردر. قرق گون شبهەلي شيلردن يين كيمسەنڭ قلبي قرارر. عبادتدەكي لذتي حسّ ايدەمز. 

يحيي بن معاز الراضي (رض) ديركە: ”عبادت، جناب حقّڭ خزينەسندە گومولي، دگرلي بر كليدلە كليدلي مجوهردر. بو خزينەنڭ آناختاري دعادر. ديشلري حلال لقمەدر. ديشلري اولمايان بر آناختار ناصل قاپي يي آچامييورسە خزينەنڭ ايچندەكي مجوهرە ( عبادتڭ ثوابنە) ايرمك و خزينەيي آچمق ايچون حلال لقمە آناختاري لازمدر.“

 

هر مسلمانڭ يیدیگنڭ و ايچديگنڭ حلال اولديغنە دقّت ايتمەسي فرضدر. بوڭا دقّت ايتديگي سورەجە روحي حراملردن تميزلنير و عبادتدەكي لذتي حسّ ايدر.

 

انسانڭ كنديسيلە برابر ياراتيلان هر شيئڭ عبادت ايتديگني دوشونمەمسي عبادت لذتنى نقصانلاشديرر 

 

ملكلرڭ، جنلرڭ، انسانلرڭ، حيوان و بيتكيلرڭ كندي لسان و قابليتلرينە گورە ياپدقلري بيوك بر عبادت كائناتدن طوپلي اولارق اللّٰهە گيدر. فقط انسان بو بيوك عبادتي كندي عبادتي اثناسندە عقلنە گتيرمز. بويلەجە عبادتدن آلديغي لذت نقصانلاشير.

مثلا، بر مسلمانڭ فرقلي ديلدن، عرقدن، مملكتدن اولان ديگر بتون مسلمانلرلە عين رابّە، عين قبلەيە يوڭلمەسني و عين حركتلري ياپمەسني دوشونمك گوڭللردە قوتلي بر باغ اولوشديرور. بو قوتلي باغي حسّ ايدەرك عبادت ايديلمليدركە لذت آلينسين.

 

ملكلر دە انسانلرڭ هر عبادتندە اونلرلە برلكدەدرلر. بوني شو حديث شريفدن آڭلييورز:

”نماز قيلانلرلە برلكدە ’ فاتحە سورەسنڭ‘ بيتيمندە ’آمین‘ ديمكلە، هر گون صباح و ايكيندي نمازلرندە مؤمنلرلە برلكدە اولمقلە، قرآن اوقوركن ير يوزينە اينمكلە، صوقاقلري و يوللري طولاشوب ذكر، قرآن و علم مجلسلريني آرايوب بولمقلە، مؤمنلرە أوزللكلە بيلگين اولان مؤمنلرە رحمت اوقومقلە، سادەجە اللّٰهە حمد و سجدە ايتمكلە گورولي ملكلر واردر.“( بخاري، مسلم، ترمذي) بويورولمقدەدر.

حيوانلر و بيتكيلر ايسە عادتا انسانلرڭ نماز قيلمەسنە اشتراك ايدرلر. مثلا آغاجلرڭ ديك طورمسي نمازدەكي قيام گبيدر. درت آياقلي حيوانلرڭ طورومي ركوعە بڭزر. سورونگن حيوانلر ايسە صانكە سجدە وضعيتندەدرلر. آيريجە هر حيوان و بيتكينڭ كندينە خاص ذكر و تسبيحلري واردر. 

انسان عبادت اثناسندە كائناتڭ دە كنديسيلە برابر عبادت ايتديگڭي دوشونديگندە عبادتدەكي خارقە لذتي فوق العادە حسّ ايدەجكدر.

خصوصًا نمازلرڭ جماعتلە قيلينمسي، رمضان آيندە قرآنڭ برلكدە ختم ایديلمەسي، علم مجلسلرينڭ اولوشديرولمسي انسانە ياراتيلان هر شيئڭ كنديسيلە برابر عبادت ايتديگني خاطرلاتير.

”ايكي كيشي بر كيشيدن خيرليدر. درت كيشي أوچ كيشيدن خيرليدر.

جماعت اوليڭز! محقّقكە اللّٰهڭ يارديم الي جماعتلە برابردر.“( كنز العمّان)

 

عبادتڭ قيمتنى بيلمەمك عبادتدن ذوق آلمەيە انگلدر 

 

انسان عبادتڭ قيمتنى، نەدن و ناصل ياپيلمسي گركديگني بيلمديگندە عبادتدن حقّيلە لذت آلاماز. امام شافعي حضرتلري”علميلە اللّٰهە اطاعت ايدن، عبادتنڭ معنوي ذوقنە ایرر.“بويورمشدر. ديمك عبادتدن فيض و لذت آلمق ايچون علم اساسدر. :قايناق http://www.xn--mgbcanya0ab4l6abbcd.com - ياپديغمز عبادتلردن نەدن ذوق آلامييورز؟ 

بزه  صورو صورڭ
يوروم ياپڭ